Co to jest diatermia oraz jak pomaga pacjentom
Diatermia jest ważnym narzędziem w praktyce fizjoterapeuty oraz może być stosowana w różnych schorzeniach i terapiach rehabilitacyjnych. Dlatego warto poznać tę metodę terapeutyczną, aby móc jeszcze bardziej skutecznie pomagać pacjentom w ich powrotach do zdrowia i sprawności. Dzięki diatermii możliwe jest głębsze przenikanie ciepła do tkanek, co przynosi wiele korzyści w procesie rehabilitacji i leczenia. Podczas terapii termicznych można łagodzić ból, zmniejszać obrzęki, zwiększać elastyczność tkanek, wspomagać gojenie się tkanek miękkich, a także poprawiać krążenie krwi, co sprzyja procesowi leczenia i regeneracji.
Wpływ ciepła na organizm człowieka
Wiedza na temat korzystnego wpływu ciepła na organizm człowieka jest dobrze znana wśród fizjoterapeutów od dawna. Zastosowanie ciepła jest powszechne w terapiach fizjoterapeutycznych, zarówno w zabiegach powierzchownych, jak i głębokich. Powierzchowna obróbka cieplna może obejmować gorące okłady, parafinę lub użycie lampy podczerwonej, gdzie ciepło przenika w ciało do głębokości około 1 cm. Natomiast głębokie zabiegi termiczne pozwalają na przenikanie ciepła do ciała na głębokość od 3 do 5 cm.
Wszystkie te metody termoterapii, takie jak diatermia krótkofalowa, ultradźwięki czy terapia TECAR, są częścią ogólnego pojęcia „diatermia”. W niniejszym artykule omawiamy zagadnienie – diatermia. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest i jak może pomóc Twoim pacjentom.
Co to jest diatermia?
Diatermia, znana również jako terapia impulsowymi falami krótkimi (PSWT) lub impulsowa energia elektromagnetyczna (PEME), to zaawansowana metoda fizykoterapeutyczna wykorzystująca pulsujące pola elektromagnetyczne o wysokiej częstotliwości. Głównym celem diatermii jest stosowanie ciepła terapeutycznego, ale również osiąganie efektów terapeutycznych bez wywoływania reakcji termicznych.
W Polsce termin „diatermia” bywa zastępowany nazwami takimi jak „terapia impulsowymi falami krótkimi” lub „impulsowa energia elektromagnetyczna” ze względu na różnorodność dostępnych urządzeń i metod diatermii. Jednym z popularnych określeń stosowanych w Polsce dla diatermii jest także „terapuls”.
Krótko mówiąc, diatermia to wytwarzanie „wewnętrznego ciepła poprzez silne prądy elektryczne o wysokiej częstotliwości”. Innymi słowy, wytwarzanie ciepła w ciele przez prądy elektryczne lub elektromagnetyczne. Ta energia elektromagnetyczna jest niejonizująca (co oznacza, że nie wpływa na strukturę komórki). Poniżej opisujemy różne formy diatermii.
Diatermia krótkofalowa
Diatermia krótkofalowa to medyczne zastosowanie energii elektromagnetycznej. Fale wnikają głęboko w ciało i mogą mieć działanie termiczne (poprawa przepływu krwi) oraz a-termiczne (na poziomie komórkowym). Łącznie oba efekty mogą mieć znaczący wpływ fizjologiczny, dlatego ta metoda jest odpowiednia w różnych warunkach. Częstotliwość leczenia wynosi zwykle 27,12 MHz. Jednak ze względu na wiedzę wymaganą do zastosowania zabiegu oraz nieodłączne przeciwwskazania, zarówno dla pacjenta, jak i terapeuty, ten rodzaj diatermii jest stosowany rzadziej.
Terapia ultradźwiękami
Terapia ultradźwiękami to zabieg medyczny wykorzystujący wibracje mechaniczne o częstotliwości powyżej 20 kHz. Przy ciągłym stosowaniu mechaniczne wibracje w tkance zasadniczo tworzą efekt termiczny, który zmniejsza ból, wspomaga rozluźnienie i regenerację mięśni. Ponadto można łatwo poradzić sobie z głębiej położonymi stanami zapalnymi więzadeł (do 2 cm). W rezultacie obrzęk i ból mogą się zmniejszyć podczas leczenia ultradźwiękami. Ten rodzaj terapii wykorzystuje częstotliwość leczenia 1 lub 3 MHz.
Jak diatermia wpływa na organizm człowieka?
Podstawowe efekty fizjologiczne i korzyści wynikające z zastosowania diatermii obejmują:
- poprawa krążenia i przepływu krwi
- poprawiony metabolizm
- podwyższona temperatura mięśni
- podwyższona temperatura tkanek
- modulacja bólu
- zmniejszenie sztywności tkanek
- rozluźnienie mięśni
Przy jakich dolegliwościach najbardziej pomaga diatermia?
Dzięki swoim rozległym efektom fizjologicznym diatermia może być stosowana w przypadku wielu dolegliwości lub stanów, w tym:
- siniaki i skręcenia
- złamania
- zapalenie ścięgien, zapalenie kaletki, zapalenie torebki i zapalenie stawów
- zaburzenia mięśni i ścięgien
- zaburzenia układu naczyniowego i limfatycznego
- neuropatie
- tkanka bliznowata
- rehabilitacja pooperacyjna
- rehabilitacja dna miednicy
- ból ostry i przewlekły
- słabe krążenie
Oto niektóre z głównych zastosowań diatermii w praktyce fizjoterapeutycznej:
Leczenie bólu: Diatermia jest skutecznym narzędziem do łagodzenia bólu, zarówno ostrych jak i przewlekłych. Pulsujące fale elektromagnetyczne działają na receptory nerwowe i zmniejszają percepcję bólu.
Redukcja stanów zapalnych: Zastosowanie diatermii pomaga w zmniejszeniu stanów zapalnych w mięśniach i stawach, dzięki czemu przyspiesza się proces gojenia i poprawia się zakres ruchu.
Poprawa krążenia: Diatermia wpływa korzystnie na układ krążenia, poprawiając przepływ krwi i limfy, co wspomaga procesy regeneracyjne.
Rozluźnianie mięśni: Dzięki działaniu termicznemu, diatermia pomaga w rozluźnieniu spiętych mięśni, co ułatwia przeprowadzenie dalszych zabiegów fizjoterapeutycznych.
Wspomaganie gojenia się tkanek: Zastosowanie diatermii stymuluje procesy gojenia się tkanek, wspierając regenerację tkanek miękkich i ścięgien.
Terapia pourazowa: Diatermia jest również skutecznym narzędziem w leczeniu pourazowych urazów, takich jak skręcenia, zwichnięcia czy stłuczenia.
Zmniejszenie obrzęków: Dzięki właściwościom przeciwobrzękowym, diatermia pomaga w zmniejszeniu obrzęków w obszarze leczonym.
Zabiegi przeciwbliznowe: Współczesne urządzenia diatermii są także wykorzystywane w zabiegach przeciwbliznowych, które pomagają w redukcji blizn i poprawie wyglądu skóry.
Oczywiście diatermia może być korzystna dla innych technik fizjoterapeutycznych, takich jak terapia manualna, terapia rehabilitacyjna, terapia powięziowa, przezskórna elektroliza i terapia falą uderzeniową.
Bibliografia:
